Do osowatych zaliczamy: pszczoły, osy, szerszenie i trzmiele. Jak je rozróżnić?
Pszczoły w warunkach naturalnych gnieżdżą się w dziuplach starych drzew, małych jaskiniach oraz w szczelinach skalnych. Mogą zająć też szparę czy wnękę w murze lub pod dachem zabudowań gospodarczych lub mieszkaniowych. Królowa mierzy 20-25 mm. Trutnie charakteryzuje mocna budowa ciała. Tułów i odwłok mają szeroki, duże oczy łączące się na górze głowy. Pszczoły, pokrewne os są więc bardziej krępe, ciemniejsze i silniej owłosione z mniej wyraźnym przewężeniem odwłoka. Robotnica mają długość ciała od 12 do 15 mm, są więc one najmniejszymi osobnikami w rodzinie.
Osa ma tułów gładki, smukły, dużą głowę, a na niej zagięte czułki. Na tułowiu znajdują się dwie pary błoniastych, wąskich skrzydeł. Na żółtym lub pomarańczowym odwłoku, który ma charakterystyczne przewężenie tak zwaną osią talie, widoczne są czarne plamy i paski. Długość ciała os robotnic, które najczęściej widzimy wokół nas, wynosi 20-25 mm.
Szerszenie są bardzo duże. Długość ciała robotnicy wynosi od 17-24 mm, królowej od 25-35 mm. Głowa szerszenia jest żółta z czarną przepaską, tułów czarny, odwłok brunatny w czarne pasy, nogi czerwono-brunatne. Szerszenie mają żądła znacznie większe niż inne gatunki osowatych, a jad silniejszy. Użądlenie jest wyjątkowo bolesne, dość często pozostawia ropiejącą ranę. Nic dziwnego, że szerszeń wzbudza najwięcej lęku, chociaż jest gatunkiem występującym znacznie rzadziej niż inne osowate.
Trzmiele różnią się od innych osowatych krępą budową silnie owłosionego ciała i brunatno-czarnym ubarwieniem. Rzadko żądlą. Trzmiele często bywają mylone z szerszeniami. Należy jednak pamiętać, że trzmiele są pod ochroną.
